?نخستین وظیفه هنجارهای اخلاقی یک جامعه تنظیم روابط دو جنس مرد و زن بر پایه?های مناسب است.
انسانی ترین عمل تنظیم این روابط، همان ازدواج است که می?توان آن را به عنوان اتحاد زن و مرد برای بهبود و پیشرفت آینده تعریف کرد. ازدواج توافق و پیوندی است بین زن و مرد که زیربنای آن یک نیاز بیولوژیکی و زیستی است و پیدایی خانواده معلول نیاز به دیگران و تداوم آن در گروی کارکردهای آن است.
خانواده پایه اساسی اجتماع و سلول سازنده زندگی است و در وسیع ترین مفهوم کلمه، خاستگاه اعضای خویش و پناهگاه آنان است. خانواده نهادی است که به اعضای خود احساس امنیت و آرامش می?بخشد و طی هزاران سال پایدارترین و مؤثرترین وسیله حفظ ویژگی?های فرهنگی و عامل انتقال آنها به نسل?های بعدی بوده است.
خانواده همچون صدفی است که اگر پایه?های آن سنجیده و درست بنا نشود، هرگز مرواریدی نخواهد پرورد. از این رو تعریف دقیق از «زندگی مشترک» در این مقوله، از مفاهیم اساسی است.
زندگی مشترک تنها در تأمین و رفع نیازهای مادی، اقتصادی و تداوم نسل نیست؛ بلکه حس مشارکت و تفاهم برای وسعت نگرش و امکان دستیابی به فرصت?های بیشتر است. به بیان دیگر زندگی مشترک مبتنی بر قرارداد بین زن و مرد برای ارضای نیازهای خود و به تبع آن انجام تمام کارکرد آن شامل روحیه همکاری، تقسیم کار، تربیت و پرورش کودکان و ایجاد مأمن مهر و عطوفت است.
پیمان زناشویی به منظور ایجاد کانون مقدس خانواده به وجود می?آید. خانواده سرچشمه خوشبختی است؛ از این جهت که افراد آن همدیگر را دوست می?دارند، منافع مشترک دارند و با یکدیگر یکدل و یکرنگ هستند.
ضرورت مشاوره قبل از ازدواج
به رغم اهمیت شایان توجه ازدواج به عنوان مهمترین رویداد زندگی که فرد در آن حق انتخاب دارد، بعضی اوقات این انتخاب آگاهانه نبوده و نتیجه این عدم آگاهی روند فزاینده طلاق است، که اثر آن بر زوج?ها و کودکان غیرقابل انکار است.
پس، ازدواج یک اتفاق فردی نیست، بلکه یک پدیده اقتصادی، اجتماعی و حکومتی نیز برای دولت?ها است و بحث رشد و تحول کودکان که آینده سازان فردا هستند صاحب نظران را واداشته که با دیدگاهی علمی?به مشاوره قبل از ازدواج، به عنوان یک فرایند پیشگیرانه بسیار با اهمیت نگریسته و با انجام آزمون?های مناسب برای زوج?های جوان، مصاحبه?های فردی و تفسیر نتایج، افق دید آنها را نسبت به زندگی آینده گسترش دهند.
همان طور که اشاره شد هدف ازدواج، تأمین سلامت روان افراد و پیشگیری از ناهنجاری?های اخلاقی و فردی است، بنابراین، باید به عواملی که در موفقیت ازدواج و تداوم آن مؤثرند و از طرف مشاور مورد بررسی قرار می?گیرند، اشاره شود.
اکثر منابع، هدف مشاوره قبل از ازدواج را کمک به فرد جهت انتخاب همسر مناسب ذکر کرده اند. این امر زمانی میسر است که افراد قبل از انتخاب به مشاور مراجعه نمایند.بعد از هدایت توجه و تفکر زوجین به سوی شناخت هدف، نکته ای کلیدی و بسیار مهم دیگر در فرآیند مشاوره، معطوف نمودن توجه آنها به شناخت منش و شخصیت یکدیگر است.
اکثر پسرها و دخترها در ابتدا جذب کسانی می?شوند که یک ویژگی شاخص دارند؛ مثلاً توانایی در خنداندن دیگران، نرمی?و لطافت، علاقه به ورزش خاص یا مهارت در سخنوری.این ویژگی?ها می?تواند لذت بخش باشد اما تعیین کننده نیست. دختران و پسران جوان باید بدانند که منش و رفتار یک شخص است که تعیین می?کند آن فرد چگونه با خودش، با همسرش و در نهایت با فرزندانش رفتار خواهد کرد.
منش و رفتار بهنجار، زیربنا و اساس هر رابطه سالم است. گرچه اشاره به ویژگی?های شخصیت و منش سالم (تعهد به رشد شخصی- باز بودن روانی و احساسی، صداقت- پختگی- مسئولیت پذیری- اعتماد به نفس- نگرش مثبت به زندگی) در ارزیابی خصوصیات شخصی کاری مشکل است، اما شالوده یک رابطه سالم است.
آیا عشق?ها ابدی هستند؟
یکی از پیچیده ترین سؤال?هایی که جوامع امروز هنوز نتوانسته اند بدان پاسخ کافی بدهند این است: چرا زنان و شوهرانی که با بررسی همه جانبه و تفاهم کامل و بیشتر عاشقانه زندگی مشترک را شروع می?کنند پس از چند سال به یکنواختی رابطه?ها و نوعی بی تفاوتی می?رسند؟
ساموئل اسمایلز می?گوید: «بعد از یک سال زندگی زناشویی دیگر زن و مرد به فکر زیبایی صورت هم نمی?افتند و بر عکس فقط متوجه خلق و خو و رفتار یکدیگر می?شوند.» بر سر آنانی که با شیفتگی و دلدادگی آغاز زندگی خود را جشن می?گیرند، چه می?آید که رو در روی هم می?ایستند و حاضر نمی?شوند یک قدم به نفع طرف مقابل عقب بنشینند؟ چرا اندکی از زوج?ها استثناء هستند و می?توانند تا پایان با یکدیگر در تفاهم کامل و توأم با عشق به سر برند؟
بدین ترتیب قبل از ازدواج باید مسائل را به صورت ریزبینانه مورد بررسی قرار داد و در مورد شخص مورد نظر تحقیق نمود. در مورد خانواده، محل پرورش، طبقه اجتماعی و طبقه اجتماعی ای که خود فرد در آن قرار دارد و حتی باید به صحبت?های قبل از ازدواج دقیق و همه جانبه نگریست تا مبادا عشق جلوی دید و چشمان عقل را سد نماید.